Joga okiem fizjoterapeuty

Zuzanna Lewandowska
28-09-2021

3 min

Praktyka jogi jest specyficzną formą pracy z ciałem. Jej celem, zamiast wyczerpywania rezerw energetycznych organizmu, jest oddziaływanie na całe ciało energetyzując i regenerując je na poziomie komórek, tkanek i narządów wewnętrznych. Na zajęciach jogi możemy łączyć elementy rozciągania, wzmacniania, pracy z powięzią, pracy nad stabilizacją i równowagą, dodając do tego masaż narządów wewnętrznych oraz elementy automasażu. Szeroki wybór asan, możliwość ich modyfikacji, odpowiedni czas pozostawania w pozycji oraz dynamika zajęć pozwalają w precyzyjny sposób oddziaływać na cały organizm, dostosowując praktykę do możliwości i ograniczeń w naszym ciele, przebytych urazów czy chorób. Dzięki temu praktyka jogi jest bezpieczna i efektywna dając możliwości pracy nad siłą, wytrzymałością, koordynacją i elastycznością. I to właśnie z ostatnią cechą motoryczną joga jest kojarzona najczęściej, dlatego kilka słów na ten temat.

Przyglądając się większości asan można dostrzec powtarzający się w nich element rozciągania i pracy nad elastycznością. I tutaj warto się na chwilę zatrzymać, aby doprecyzować znaczenie pojęć, których używamy. To co potocznie nazywamy „rozciąganiem” w rzeczywistości jest zmianą napięcia tkanki, a nie zmianą jej długości. Dlatego kiedy mamy problem, aby dotknąć palcami dłoni do podłogi przy wyprostowanych stawach kolanowych oznacza to, że mięśnie z tyłu uda (grupa kulszowo-goleniowa) są mocno napięte. Okazuje się jednak, że praca z samymi mięśniami nie daje zadowalających efektów. Dlaczego? Ponieważ układem nadrzędnym względem układu mięśniowego jest układ nerwowy. W momencie, kiedy zaczynamy wchodzić w większy zakres, który odczytywany jest przez mózg jako zagrażający receptory znajdujące się w mięśniach i ścięgnach wysyłają informację do układu nerwowego o „niebezpieczeństwie”. Dalej następuje spięcie mięśni w celu ochrony przed potencjalnym uszkodzeniem w wyniku dalszego pogłębiania ruchu. Z tego względu podstawą w pracy nad poprawą zakresu ruchu jest wykonywanie ćwiczeń, które pozwolą układowi nerwowemu na stopniową adaptację. Co temu sprzyja? Przede wszystkim spokojny oddech i relaksacja, której tak wiele jest na jodze 😉

Na koniec warto dodać, że korzyści z praktykowania jogi nie ograniczają się tylko do układu ruchu, ale dotyczą również układu krążenia, układu dokrewnego, układu trawiennego i wydalniczego, a także systemu odpornościowego.